فروش ویژه
انگشت چکشی یکی از مشکلات شایع مرتبط با پا میباشد و زمانی ایجاد می‌شود که در مفصل میانی انگشت پا خمیدگی غیر طبیعی ایجاد شده و در نتیجه انگشت به سمت پایین خم می‌شود. این عارضه در اثر عدم تعادل عضلانی اطراف مفاصل انگشتان پا بروز می‌کند. این عدم تعادل سبب خمیدگی انگشت در قسمت یک یا چند مفصل شده و در نهایت سبب بروز عارضه انگشت چکشی می‌شود.
عارضه انگشت چکشی باعث ایجاد درد شده و بدون درمان مناسب بهبود پیدا نمیکند. هر چه درمان سریع‌تر آغاز شود، نتیجه درمان رضایت‌بخش‌تر و زمان بهبودی نیز کوتاه‌تر می‌شود.
با استراحت کافی، استفاده از کفش مناسب و ارتز، عارضه انگشت چکشی در بیشتر موارد در منزل قابل درمان میباشد. البته در صورت عدم توانایی در حرکت دادن انگشتِ خمیده یا بروز درد در زمان راه رفتن، بایستی به پزشک مراجعه شود.
فهرست مطالب
دلایل بروز عارضه انگشت چکشی
اگر چه عارضه انگشت چکشی در بیشتر موارد در اثر عوامل ژنتیکی ایجاد می‌شود، امکان دارد این عارضه به مرور زمان و در اثر کشیدگی غیر طبیعی تاندون انگشت پا نیز بروز کند. عوامل موثر در بروز این عارضه عبارتند از:
- کفش نامناسب: شایع‌ترین علت بروز انگشت چکشی، استفاده از کفش نامناسب میباشد. کفش‌های پاشنه بلند علت اصلی ایجاد این عارضه هستند؛ چرا که باعث وارد شدن فشار زیادی بر انگشتان پا می‌شوند. کفش‌های بیش از حد تنگ و یا کفش‌هایی که باعث افزایش قوس کف پا شده و یا فشار زیادی بر انگشتان یا زیر پنجه پا وارد می‌کنند، در نهایت باعث بروز عارضه انگشت چکشی می‌شوند.
- آسیب‌های پا: دیگر دلایل بروز عارضه انگشت چکشی شامل آسیب‌های پا، صافی کف پا ، قوس زیاد کف پا، سفتی یا ناهمراستایی تاندون‌ها و رباط‌های پا می‌باشند. در صورت وجود عارضه انحراف شست پا، بایستی در ارتباط با بروز علائم انگشت چکشی بسیار مراقب باشید. در اثر عارضه انحراف شست پا و خم شدن انگشتان پا با زاویه غیر عادی، احتمال بروز عارضه انگشت چکشی افزایش پیدا می‌کند.
- عارضه‌هایی که بر استخوان‌ها، عضلات، تاندون‌ها و رباط‌ها تاثیر می‌گذارند: آرتروز، دیابت، اختلال‌های عصبی-عضلانی و سکته مغزی می‌توانند احتمال بروز انگشت چکشی را افزایش دهند.
علائم عارضه انگشت چکشی
نشانه اصلی انگشت چکشی خمیدگی انگشت پا به سمت پایین، در قسمت مفصل میانی میباشد. معمولا در بیشتر موارد انگشت مجاور انگشت شست پا در اثر این عارضه دچار آسیب می‌شود. اولین نشانه انگشت چکشی این است که شخص نمی‌تواند یک یا چند انگشت پای خود را با دیگر انگشتان پا در یک امتداد قرار دهد. با پیشرفت این عارضه، امکان دارد در اثر سایش ناشی از وضعیت نامناسب قرارگیری انگشتان، میخچه و پینه ایجاد شود و یا این که در زمان راه رفتن درد بروز کند. همچنین ممکن است حرکت دادن انگشتان برای شخص دشوار باشد. برخی از اشخاص در تشخیص عارضه انگشت چکشی و انحراف شست با دچار اشتباه می‌شوند چرا که در هر دو عارضه، انگشتان پا در زاویه غیر طبیعی دچار خمیدگی شده و امکان دارد هر دو عارضه همزمان ایجاد شوند. البته انحراف شست پا باعث بروز ورم در قسمت پایه انگشت شست پا می‌شود.
اگر علائم عارضه انگشت چکشی به تازگی ایجاد شده و خفیف باشند، احتمال دارد که شخص بتواند این عارضه را در منزل درمان کند. در صورت شدید بودن علائم، بایستی به پزشک مراجعه شود.
نحوه تشخیص انگشت چکشی
جهت ارزیابی این که چه بخشی از انگشتان پا در اثر این عارضه دچار آسیب‌دیدگی شده‌اند به تشخیص پزشک نیاز میباشد. پزشک همچنین شدت این عارضه را نیز بررسی می‌کند. جهت ارزیابی شدت عارضه از تصویربرداری با اشعه ایکس نیز استفاده می‌شود. با معاینه قسمت مچ پا به پایین، پزشک علت اصلی بروز انگشت چکشی را مشخص می‌کند.
روش‌های غیر تهاجمی برای درمان عارضه انگشت چکشی
روش‌های درمانی غیر تهاجمی در برخی از مواقع باعث تسکین علائم عارضه می‌شوند به گونه‌ای که بیمار بتواند جراحی را به تعویق انداخته و یا از انجام آن خودداری کند. این روش‌ها عبارتند از:
- استفاده از کفش مناسب. بایستی از کفش با اندازه مناسب استفاده شود. چنین کفش‌هایی دارای فضای کافی در قسمت سرپنجه هستند و از قوس پا محافظت می‌کنند. کفش‌های ساخته شده از جنس لاکرا معمولا به این منظور مناسب هستند. کفش‌ها دارای نوک پنجه باریک سبب تشدید عارضه و بروز میخچه می‌شوند. درصورت تمایل به استفاده از کفش پاشنه بلند، پاشنه کفش بایستی بیش از 2 اینچ نباشد. پزشک می‌تواند در انتخاب کفش مناسب به شخص کمک کند.
- استفاده از بریس و باند مخصوص در برخی از مواقع به برداشتن فشار از روی انگشتان در زمان راه رفتن کمک می‌کند.
- استفاده از پد مخصوص در قسمت میخچه و پینه. استفاده از پد می‌تواند از بدتر شدن وضعیت میخچه جلوگیری کند. تهیه این پدها بدون نیاز به نسخه پزشک نیز امکان‌پذیر است. از خرید پدهایی که حاوی موادی مانند اسید هستند بایستی خودداری شود چرا که می‌توانند زیان‌آور باشند.
- استفاده از ارتز. استفاده از ارتز می‌تواند سبب تقسیم نیروهای وارد بر تاندون‌ها شده و در نتیجه باعث تسکین درد و ناهمراستایی انگشتان شود.
- برداشتن پینه. برداشتن پینه‌های موجود در قسمت انگشتان و زیرپنجه پا در برخی از مواقع می‌تواند باعث کاهش درد و فشار شود. البته پینه‌ها در اثر وجود ناهمراستایی انگشتان، دوباره ایجاد خواهند شد.
- رولر (غلتک) مخصوص پا. از رولر پا برای ایجاد کشش و ماساژ تاندون‌های پا استفاده می‌شود. برخی از انواع رولرها را در حالت سرد نیز می‌توان جهت کاهش التهاب و درد مورد استفاده قرار داد.
انجام حرکات ورزشی جهت بهبود انگشت چکشی در منزل
انجام برخی از حرکات ورزشی به بهبود وضعیت و عملکرد انگشتان پا کمک می‌کند. این حرکات را می‌توان به مدت چند دقیقه در روز در منزل انجام داد.
تمرین کرانچ انگشتان پا
این حرکت یکی از مهم‌ترین تمارین جهت بهبود انگشت چکشی میباشد. برای انجام این حرکت، بایستی از مفصل میانی انگشت پا به منظور کشیدن نوک انگشت به سمت پایه انگشت استفاده شود. برای انجام این تمرین بر روی یک صندلی راحت بنشینید. سپس یک حوله زیر پای مورد نظر قرار دهید.
پاشنه‌ی پا را محکم بر روی زمین نگه داشته و از انگشتان پا برای کشیدن حوله به سمت خود استفاده کنید. پس از پایان تمرین، این حرکت را دوباره انجام دهید. این حرکت ورزشی را به تعداد 10 تا 12 بار تکرار کنید. در صورت نیاز به اضافه کردن مقاومت، می‌توانید اشیاء مختلفی را در قسمت انتهای حوله قرار دهید.
تمرین کشش انگشتان
می‌توانید از یک حوله برای ایجاد کشش در انگشتان پا استفاده کنید. به این منظور بر روی زمین نشسته و پاها را در حالت کشیده قرار دهید. یک حوله را دور انگشتان پای خود ببندید.
قسمت انتهای حوله را با دستان خود گرفته و انگشتان پا را به سمت خود بکشید. برای مدت 20 تا 30 ثانیه این وضعیت را حفظ کنید. در صورت لزوم می‌توانید به جای حوله از دستان خود برای کشیدن انگشتان پا استفاده کنید.
بالا آوردن انگشتان پا
این تمرین ورزشی به کشش مفاصل کمک می‌کند. بر روی یک صندلی نشسته و در حالی که انگشت شست پا را بر روی زمین قرار داده‌اید، تلاش کنید تا بقیه انگشتان خود را به سمت بالا بیاورید.
این وضعیت را برای مدت حدود یک ثانیه حفظ کرده و سپس انگشتان را به آرامی به حالت قبل بازگردانید. این تمرین را 10 تا 12 بار تکرار کنید و سپس این تمرین را به صورت برعکس انجام دهید؛ یعنی در حالی که انگشت شست پا را بالا نگه داشته‌اید، تلاش کنید تا بقیه انگشتان را بر روی زمین نگه دارید.
چه زمانی به استفاده از جراحی نیاز میباشد؟
به ندرت امکان دارد که برای درمان انگشت چکشی به جراحی نیاز باشد. در واقع از جراحی زمانی استفاده می‌شود که راه رفتن، استفاده از کفش یا انجام فعالیت‌های روزانه در اثر انگشت چکشی دشوار شود. با استفاده از جراحی، وضعیت قرارگیری استخوان انگشت پا اصلاح می‌شود. جهت انتخاب بهترین گزینه درمانی بایستی با پزشک مشورت شود.