بیماری التهاب مفاصل (Rheumatoid Arthritis) بیماری مزمن التهابی مربوط به مفاصل می باشد که معمولاً با درد، تورم و آسیب مفاصل همراه است. این بیماری غالباً مفاصل، دستها و پاها را درگیر کرده و معمولاً در هر دو دست یا هر دو پا (به صورت متقارن) دیده می شود. شیوع این بیماری در کشورهای توسعه یافته در حدود ۱% است.
فهرست مطالب
تأثیر بیماری التهاب مفاصل بر تغذیه بیماران:
تحقیقات نشان داده اند که بیماری التهاب مفاصل می تواند موجب ایجاد سوء تغذیه در افراد شود. از دلایل احتمالی بروز سوء تغذیه در افراد مبتلا به بیماری التهاب مفاصل می توان به موارد زیر اشاره کرد:
۱ـ افزایش نیازهای تغذیه ای در بیماری التهاب مفاصل که در نتیجه افزایش متابولیسم پروتئینها و از دست دهی نیتروژن و همچنین افزایش نیاز به بعضی ریزمغذی های آنتی اکسیدانی می باشد.
۲ـ کاهش دریافت مواد غذایی که غالباً در نتیجه کاهش توانایی خرید، تهیه و خوردن (جویدن) غذا است.
۳ـ کاهش جذب مواد غذایی که غالباً در نتیجه تأثیر رژیم دارویی التهاب مفاصل است.
۴ـ افزایش دفع مواد مغذی که غالباً در نتیجه رژیم دارویی این بیماری است.
فروشگاه بازار پزشکی با بهره گیری از بهترین برندها و دانش فنی خود توانسته تا کنون خوش بدرخشد. فروشگاه بازار پزشکی از هر گونه تلاشی برای بالا بردن کیفیت خرید مشتریان خود دریغ نمیکند و همواره در تلاش است تا اسان ترین فرایند خرید با قیمت های واقعی و بدون واسطه از برندهای معتبر را برای مشتریان خود فراهم آورد. تامین مطمئن، سریع و اقتصادی کالاهای پزشکی و لوازم سلامت کاربران با بالاترین کیفیت از اولویت های سایت بازار پزشکی می باشند. به منظور رفاه حال شما عزیزان امکان پاسخگویی به سوالات شما عزیزان در خصوص محصولات، نحوه سفارش، تعیین سایز و موارد دیگر می توانید با تلفن ۰۲۱۹۲۰۰۷۷۲۴ و ۰۹۳۶۱۰۵۳۳۳۳ در ساعات کاری 10 تا 17 در ارتباط باشید.
با توجه به مطالعات انجام شده بر روی میزان مصرف مواد مغذی مختلف توسط بیماران مبتلا به التهاب مفاصل مشخص شده است که این بیماران در معرض کمبود ریزمغذی هایی از قبیل روی، منگنز، اسید فولیک، مس، کلسیم و آهن می باشند.
یکی از اصلی ترین دلایل کمبود این ریزمغذی ها عدم استقبال بیماران مبتلا به التهاب مفاصل از مصرف سبزیجات و میوجات تازه بوده و همچنان تداخل مواد مغذی با داروهای مورد مصرف می باشد.
بررسی های انجام شده بر روی تفاوت های وضعیت تن سنجی و بیوشیمیایی بیماران مبتلا به التهاب مفاصل با افراد سالم نشان داده است که این بیماران بیشتر در معرض ابتلا به سوء تغذیه می باشند.
همان طور که در بالا مطرح شد، یکی از دلایل وجود سوء تغذیه در این بیماران، استعمال داروهایی از قبیل متوتروکسات (Methotroxate) برای درمان این بیماری است که منجر به اختلال در متابولیسم پروتئین ها می شود.
تأثیر تغذیه بر بیماری التهاب مفاصل:
تا حال حاضر دلایل علمی قانع کننده ای مبنی بر بروز یا پیشرفت بیماری التهاب مفاصل گزارش نشده است. با این حال تحقیقات اخیر نشان داده است که بعضی از غذاها و یا عادات غذایی در افراد خاص موجب «حملات بیماری التهاب مفاصل» (Exacerbation) می شوند.
تأثیر رژیم های غذایی و عادات غذایی مختلف ممکن است در بیماران مختلف، متفاوت باشد. مضاف بر این، ممکن است یک بیمار خاص هیچ گونه شکایتی از مصرف این غذاها نداشته باشد. از غذاهایی که ممکن است موجب حملات بیماری التهاب مفاصل شوند میتوان به گوشت، الکل، قهوه، شکلات و در بعضی موارد میوه جاتی از قبیل سیب و مرکبات اشاره کرد.
رژیم های درمانی احتمالی برای درمان بیماری التهاب مفاصل:
اگر چه بعضی از کارآزمایی های بالینی هیچ گونه رژیم غذایی را برای بهبود بیماری التهاب مفاصل توصیه نکرده اند اما برخی مطالعات نشان داده اند که رژیم های غذایی می توانند بهبودی نسبی را در وضعیت بیماران نشان دهند.
مؤثرترین رژیم های غذایی توصیه شده برای بیماران مبتلا به التهاب مفاصل که موجب کاهش نسبی سستی مفاصل و سدیمان گلبول های قرمز خون می شود، دارای ویژگی های زیر است:
۱ـ رژیم غذایی با چربی های اشباع کم و چربیهای غیر اشباع فراوان
۲ـ رژیم غذایی حاوی کالری (انرژی) کم
۳ـ رژیم غذایی دارای حداقل مواد آلرژی زا از قبیل افرودنی های غذایی و چاشنی ها
امروزه نقش چربی های غیر اشباع و به خصوص چربی های n-3 (امگا-۳) در بهبود التهاب بسیار مورد مطالعه قرار گرفته است. این چربی ها را میتوان در غذاهای دریایی از قبیل ماهی یافت.
از مهمترین اسیدهای چرب کمک کننده به بهبود التهاب می توان به (Eicosapentaenioc Acid) EPA و (Docosahexaenioc Acid) DHA اشاره کرد. وجود این اسیدهای چرب اصلی ترین دلیل پایین بودن شیوع بیماری های التهابی در میان اسکیموهای گرینلند می باشد که در سال ۱۹۷۹ برای اولین بار مورد توجه قرار گرفت. همچنین همان طور که در بالا اشاره شد، کاهش وزن و رسیدن به یک وزن ایده آل می تواند به کنترل التهاب در این بیماران کمک بسزایی کند.
تأثیر آلرژی غذایی و غذاهای آلرژی زا بر شدت بیماری التهاب مفاصل:
تعدادی از بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید از بدتر شدن بیماری شان در نتیجهی آلرژی ناشی از غذاها شکایت میکنند. از معمولترین غذاهای آلرژی زایی که موجب بدتر شدن بیماری می شود میتوان به گوشت گوساله، شیر، قند و برخی افزودنی های غذایی از قبیل چاشنی ها و نگهدارنده های غذایی اشاره کرد.
اثرات مفید روزه داری و گیاه خواری بر بیماری التهاب مفاصل:
اثرات مفید روزه داری و گیاه خواری بر بیماری التهاب مفاصل به طور گسترده ای مورد مطالعه قرار گرفته است. این مطالعات نشان داده اند که روزه داری می تواند از طریق کاهش محرک های آنتی ژنی در موکوس روده به کاهش التهاب در این بیماری کمک کند.
کاهش وزن برآمده از روزه داری نیز می تواند به کنترل التهاب در این بیماری کمک کند. همچنین مشاهده شده است که پیروی از رژیم های گیاه خواری می تواند به درمان این بیماری کمک کرده و التهاب را کنترل نماید.
گیاه خواری با محدود کردن انرژی دریافتی، و همچنین محدود کردن غذاهایی از قبیل گوشت، شیر و همچنین با افزایش مصرف میوه ها و سبزیجات می توانند به کنترل التهاب کمک کند.
آنتیاکسیدانها و بیماری التهاب مفاصل:
سلول های ایمنی بدن به طور طبیعی عوامل فعال اکسیژنی (Active Oxygen Species, ROS) را تولید می کنند که از این طریق عوامل مهاجم به بدن را غیر فعال کرده و از بین می برند.
تولید این عوامل فعال اکسیژنی مانند «شمشیر دو لبه» موجب افزایش استرس اکسیداتیو در بدن نیز می شود وجود استرس اکسیداتیو در بدن در نتیجه عدم تعادل بین (اکسیدانها ـ آنتیاکسیدانها) می باشد.
بدیهی است که به منظور ایجاد تعادل دوباره بین اکسیدان ها و آنتیاکسیدان ها در بدن مفید است که از مواد غذایی حاوی آنتی اکسیدان بیشتر استفاده شود. از مهم ترین آنتیاکسیدان های غذایی می توان به ویتامین C، ویتامین E و کارتنوئیدها اشاره کرد. از منابع غذایی عمدهی ویتامین E می توان به روغن های اشباع نشده گیاهی اشاره نمود.
کارتنوئیدها نیز عمدتاً در سبزیجات و میوه جاتی از قبیل گوجه فرنگی، هویج و مرکبات وجود دارند. همچنین از منابع غذایی عمده ویتامین C میتوان به مرکبات اشاره کرد.
نتیجهگیری کلی:
مطالعات نشان داده اند که محدود کردن مصرف غذاهای حیوانی و افزودنی های خرد از قبیل نگهدارنده های غذایی و چاشنی های طعم دهنده می تواند در کنار پیروی از یک رژیم کم کالری با چربی اشباع کم و میوه جات و سبزیجات بالا که دارای آنتی اکسیدان های فراوان می باشند، می توان به کنترل التهاب در بیماری التهاب مفاصل کمک کرده و باعث ارتقاء سلامت در این بیماران شود.