فروش ویژه
لیزر به معنای تقویت نور در اثر تابش تحریک شده است. لیزر با فرآیندی خاص در دستگاه لیزر ایجاد می‌شود تا باعث تابش کنترل شده اشعه به شکل نور شود. لیزر توسط فیزیوتراپیست‌ها برای تسکین درد، تسریع در بهبودی و کاهش التهاب استفاده می‌شود. لیزر پرتوان گزینه درمانی مناسبی است که با توانایی نفوذ از طریق استخوان، بافت نرم و عضله و رساندن انرژی به سلول‌های بدن بی نظیر است.
فهرست مطالب
- تفاوت لیزر کم توان و پر توان
- تولید لیزر
- ویژگی های لیزر
- لیزر چگونه کار میکند؟
- کاربرد لیزر پرتوان در فیزیوتراپی
- خواص لیزر درمانی پرتوان
- آیا ایمن است؟
- آیا می‌توان ترکیبی از لیزر درمانی و سایر درمان‌ها را با هم انجام داد؟
- چند جلسه لیزر پرتوان باید انجام دهم؟
- تا چه مدت پس از لیزر درمانی، درد تسکین می‌یابد؟
- موارد منع مصرف
تفاوت لیزر کم توان و پر توان
اگر توان خروجی لیزر کمتر از 0.5 وات باشد، به عنوان لیزر کم توان (کلاس III در طبقه بندی آمریکایی) و اگر توان خروجی بیشتر از 500 مگاوات یا 0.5 وات باشد به عنوان لیزر پرتوان (کلاس IV لیزر در طبقه بندی آمریکایی) محسوب میشوند.
لیزر پر توان به دلیل تراکم قدرت بالاتر (تابش)، گرما را در سطح پوست ایجاد میکند. از لیزرهای کم توان اغلب به عنوان “لیزرهای سرد” یاد می‌شود زیرا در طول درمان احساس گرما ایجاد نمی کنند.
تولید لیزر
دستگاه لیزر از یک حفره نوری یا محفظه تشکیل شده است که حاوی ماده‌ی فعالی است که لیزر برای آن نامگذاری شده است. این محفظه دارای آینه‌هایی است که در یک طول موج نور، کاملاً با یکدیگر موازی هستند. یکی از آینه‌ها تا حدی باز است. برق یا انرژی به ماده فعال که آن را تحریک میکند، اضافه می‌شود. اتم‌های ماده فعال در آینه‌های داخل محفظه به جلو و عقب منعکس میشوند. این امر باعث تحریک بیشتر اتم‌ها در ماده فعال می‌شود. سپس نور لیزر از طریق قسمت انتهایی بازتابنده آینه ساطع می‌شود. تولید نور در مراحل زیر اتفاق می افتد:
- الکترون به سطح انرژی بالاتری پمپاژ می شود.
- سطح پمپاژ ناپایدار است، بنابراین الکترون به سرعت به سطح انرژی کمی پایین‌تر می‌رود.
- الکترون در حالت انرژی پایین قرار گرفته و یک فوتون آزاد میکند.
- نور و الکترون در یک سطح انرژی برانگیخته میشوند و، دو فوتون با طول موج و فاز یکسان تولید میکند.
- آینه فوتونها را منعکس میکند یا نور لیزر ساطع می‌شود.
ویژگی های لیزر
به دلیل ماهیت خاص نحوه تولید لیزر،این درمان دارای خصوصیات ویژه ای نیز می‌باشد.
- تک رنگ – تک رنگ بودن به رنگ یا طول موج نور اطلاق می‌شود. از آنجا که لیزر از یک نور لیزر فعال تنها تولید می‌شود، دارای یک رنگ و یک طول موج است.
- منسجم و موازی – به دلیل طول موج مشترک نور لیزر، فاز هر موج نیز مشترک است. نور در امواج سینوسی در ارتباط با یکدیگر و دقیقاً منطبق و تقویت کننده‌ی یکدیگر حرکت میکنند. بنابراین نور لیزر همانطور که پرتوها موازی یکدیگر حرکت میکنند به‌اندازه‌ی بسیار کم پخش می‌شود .
لیزر چگونه کار میکند؟
وقتی منبع نور در برابر پوست قرار میگیرد، فوتونها به چندین سانتی متر داخل پوست نفوذ میکنند و توسط میتوکندری (نیروگاههای سلولی) جذب میشوند. این انرژی، بسیاری از پاسخهای فیزیولوژیکی مثبت و در نتیجه مورفولوژی و عملکرد سلول طبیعی را با سرعت افزایش یافته تحریک میکند. با افزایش سطع عملکرد هموگلوبین و سیتوکروم اکسیداز، لیزر پرتوان میتواند به تنفس کمک کند و در نتیجه عملکرد درمانی خوبی داشته باشد.
کاربرد لیزر پرتوان در فیزیوتراپی
فیزیوتراپیست‌ها اساساً با این فرض که سلول‌های انرژی گرفته از لیزر می‌توانند سرعت بهبود را افزایش دهند، از لیزر درمانی پرتوان استفاده میکنند. لیزر درمانی با شدت بالا میتواند انواع مختلفی از بیماری‌ها را درمان کند. مانند:
- آرتروز زانو، ران و مچ پا
- روماتیسم مفصلی
- سندرم گیرافتادگی شانه
- بورسیت مفصل ران یا شانه
- تحلیل رفتن دیسک کمر
- فتق دیسک
- سیاتیک
- تاندونیت
- آرنج تنیس بازان
- ورم در کف پا
خواص لیزر درمانی پرتوان
خواص مفید لیزر پرتوان شامل موارد زیر است:
تسکین درد
لیزر با کاهش برادی کینین که یک ماده شیمیایی ناشی از درد است، حساسیت عصب را کاهش می‌دهد. این کانال‌های یونی (محافظ سلولی) را به حالت طبیعی برمی‌گرداند و اندورفین (مسکن طبیعی درد) بدن و انکفالین‌ها (مربوط به اندورفین‌ها) را که اثر ضد درد ایجاد میکنند، آزاد میکند. همچنین بر روی برخی از رشته‌های عصبی اثر مسدود کننده درد دارد.
ضد التهاب و بهبودی بیماری
لیزر، انرژی ذخیره شده (آدنوزین تری فسفات است یا ATP) را افزایش می‌دهد. این انرژی افزایش یافته روند ترمیم سلول را تسریع میکند. لیزر همچنین باعث گسترش عروق و رگ‌های اطراف ناحیه ی آسیب دیده می‌شود که به از بین بردن باقی مانده‌های آسیب دیده سلولی و افزایش مواد مغذی و اکسیژن کمک میکند. بنابراین، فعالیت سلول‌های سفید خون افزایش پیدا میکند و منجر به روند درمان سریعتر می‌شود. همچنین، برخی از مولکول‌های افزایش دهنده التهاب، کاهش یافته و آنتی اکسیدان‌های مفید مانند سوپراکسید دیسموتاز افزایش می‌یابد.
ترمیم سریع بافت و رشد سلول
فوتون‌های نور لیزر، به طور عمیقی در بافت نفوذ کرده و تولید مثل و رشد سلولی را تسریع میکنند. در نتیجه قرار گرفتن در معرض نور لیزر، سلول‌های تاندون، رباط‌ها، اعصاب و عضلات سریعتر ترمیم میشوند.
بهبود فعالیت عروقی
نور لیزر باعث افزایش مویرگ‌های جدید در بافت آسیب دیده می‌شود که روند بهبودی را تسریع میکند و به سرعت زخم ها را می‌بندد.
نقاط تریگر و تحریک کننده‌ی درد
لیزر در خاموش کردن نقاط تحریک کننده‌ی درد نیز موثر است. این روش همچنین یک روش موثر برای تحریک نقاط طب سوزنی بدون داشتن درد سوزن است.
تشکیل بافت الیافی کاهش یافته
لیزر درمانی به دنبال آسیب بافتی در اثر آسیب‌های مکرر حرکتی، بریدگی‌ها، خراش‌ها، سوختگی‌ها یا جراحی، تشکیل بافت اسکار و جای زخم را کاهش می‌دهد.
بهبود سریعتر زخم
نور لیزر باعث تحریک بلوک‌های سازنده کلاژن می‌شود که در ترمیم زخم بافت‌های آسیب دیده مهم است. کلاژن پروتئین ضروری و مورد نیاز برای جایگزینی بافت قدیمی یا ترمیم آسیب‌ها است. در نتیجه، لیزر برای زخم‌های باز و سوختگی موثر است.
فعال سازی سلول‌های بنیادی
لیزر تعداد سلول‌های بنیادی که باعث بهبودی می‌شود را افزایش می‌دهد.
آیا ایمن است؟
به طور کلی، لیزر درمانی روشی بی خطر، موثر و غیرتهاجمی است. لیزر درمانی میتواند در کاهش و از بین بردن بسیاری از شرایط دردناک ارزش داشته باشد. بر خلاف لیزرهای جراحی، لیزرهای سرد باعث گرم شدن بافت‌های بدن نمی‌شوند. این درمان به راحتی برای بیماران قابل استفاده است و زمان درمان آن بسته به توان خروجی دستگاه، طول موج‌های استفاده شده و اندازه ناحیه تحت درمان نسبتاً کوتاه است. اگر مستقیم به لیزر نگاه کنید ممکن است به چشمان شما آسیب برساند، بنابراین از شما خواسته می‌شود از عینک محافظ استفاده کنید. اما هیچ عارضه جانبی شناخته شده، دائمی یا جدی در لیزر درمانی وجود ندارد.
آیا می‌توان ترکیبی از لیزر درمانی و سایر درمان‌ها را با هم انجام داد؟
بله، لیزر درمانی میتواند همراه با بسیاری از انواع دیگر روش‌های درمانی مانند فیزیوتراپی، طب سوزنی و ماساژ درمانی و غیره استفاده شود.
چند جلسه لیزر پرتوان باید انجام دهم؟
تعداد جلسات لیزر تراپی متفاوت است و کاملاً به این بستگی دارد که بیمار با چه مشکلی روبرو است. در صورت وجود شرایط حاد، حداقل 1 تا 6 جلسه‌ی درمانی ممکن است برای کمک به کاهش درد، مورد نیاز باشد. اگر یک مشکل مزمن باشد، ممکن است به 10 تا 15 جلسه نیاز داشته باشید.
تا چه مدت پس از لیزر درمانی، درد تسکین می‌یابد؟
ممکن است پس از اولین جلسه لیزر درمانی نتایج مثبتی را مشاهده کنید. به طور معمول، درد پس از جلسه سوم یا چهارم بسیار کاهش می‌یابد.
موارد منع مصرف
توصیه‌های مربوط به هر منع مصرف به شرح زیر است:
بارداری
در حال حاضر هیچ اسنادی وجود ندارد که مضر بودن لیزر درمانی را برای یک زن باردار یا کودک او نشان دهد.
با این حال فقط برای ایمن بودن و جلوگیری از هرگونه عوارضی در بارداری، این درمان برای مادران باردار توصیه نمی‌شود.
سرطان
اکثر کشورها مقررات سختگیرانه‌ای در مورد اینکه کدام پزشکان و متخصصان مجاز به درمان سرطان هستند، دارند. بنابراین، پزشکان نباید از لیزر درمانی در بیمار مبتلا به سرطان یا مشکوک به سرطان استفاده کنند.
تحقیقات در مورد لیزر درمانی و سرطان در حال انجام است و به موقع خواهیم دید که آیا لیزر درمانی میتواند یک درمان تکمیلی در مدیریت درد برای بیماران سرطانی باشد یا خیر.
در بعضی از کشورها از لیزر درمانی برای درمان برخی از عوارض جانبی درمان‌های سرطان استفاده می‌شود.
منع مصرف ندارد
لیزر درمانی برای افراد با شرایط زیر موردی ندارد، اگرچه ممکن است برای سایر موارد مانند اولتراسوند یا سونوگرافی منع مصرف داشته باشند.
- ضربان ساز (پیس میکر)
- ایمپلنت، پیچ و پلاک ارتوپدی
- صفحات رشد در کودکان
توجه: افرادی که در قلب آن‌ها، باتری یا پیس میکر وجود دارد در صورت مصرف انرژی لیزر با تکانه‌های الکتریکی یا مغناطیسی مجاز به این درمان نمی‌باشند. علاوه بر گرما، لیزرهای پرتوان فقط لیزر (= انرژی نور) را تحویل می‌دهند. مشخص نیست که نور به اشیا محصور در فلز آسیب می‌رساند یا خیر.
موارد احتیاط
این درمان در افرادی که لکه‌های ماه گرفتگی و خال کوبی دارند لزوما منعی ندارد، اما با این حال باید مراقب باشید. رنگ‌های تیره به احتمال زیاد انرژی لیزر را جذب میکنند و این میتواند باعث ایجاد گرمای ناخوشایند شود. پزشکان توصیه میکنند که لیزر درمانی کمی با فاصله‌تر از علامت ماه گرفتگی یا خال کوبی انجام شود و مستقیماً روی آن‌ها انجام نشود. بنابراین پزشک باید، شروع لیزر را با فاصله از سطح پوست انجام دهد و سپس شدت را براساس بازخورد بیمار تنظیم کند.